Ürtiker
1. Ürtiker nedir ?
Halk arasında “kurdeşen" olarak bilinen ürtiker vücudun herhangi bir yerinde gruplar halinde oluşan, soluk kırmızı renkli kabarıklıklardır. Bu döküntü bir kaç saat içinde geriler. Eski bir döküntü solarken yerine yenileri çıkabilir. Boyutları bir kalem arkası büyüklüğünden, bir tabak büyüklüğüne kadar değişebilir ve birleşerek büyük alanlar oluşturabilirler. Genellikle kaşıntılıdır, fakat yanma ve batma hissi de olabilir.
2. Ürtiker hayati tehlikeye neden olur mu ?
Ürtiker göz etrafında ve dudakta geliştiğinde aşırı bir şişliğe neden olur. Bu durum hastaları korkutmasına rağmen, genellikle 24 saat içinde geriler. Bununla birlikte nefes almakta ve yutkunmakta zorluk var ise acilen bir doktora başvurulmalıdır.
3. Ürtikerin süresi önemli midir?
Genellikle bu allerjik reaksiyonlar 24 saat sürer ve bir yerde 24 saat içinde düzelirken diğer bir yerde çıkar ve yerinde iz bırakmadan kaybolur. Genellikle ilk 2 gün kaşıntım ciddiyetinde dalgalanmalar olur. Tamamen iyileşip bir anda tüm vücutta yayılabilir.& haftadan uzun sürerse uzun süren ürtiker dediğimiz kronik ürtiker adı alır ve incelenmesi gerekir.
Sıklığı nedir?
Toplumda sıklığı %20 civarındadır. Başka bir ifade ile her 5 çocuktan birinde görülür.
4. Ürtikerin nedenleri nelerdir?
En sık sebep besinlere bağlı ve özellikle besinlerdeki katkı maddelerine bağlı gelişir. Besinlerden renkli sakız, şeker, çukulata, bakkaldan alınan süt, meyva suyu neden olabilir. Fıstık, fındık, meyvalar da ürtiker yapabilir. Dometes, çilek ve kabuklu deniz hayvanlarına karşı allerji olmadan da ürtiker yapabilir.
- İlaçlar (Vitaminler dahil),
- Enfeksiyonlar
- Analjezikler,
- Parazitler,
- Romatizmal hastalıklar,
- Stres, ,
- Adet dönemleri,
- Doğum kontrol ilaçları ürtiker yapabilir.
Fiziksel nedenler de allerji yapar mı?
Evet yapabilir. Güneş, soğuk, sıcak, su, böcek ısırması, ekzersiz, vücuda sürülen kozmetikler ürtiker yapabilir.
5. Ürtikerin tedavisi nedir?
En iyi tedavi etkenin saptanması ve bu etkenden sakınılmasıdır. Bu etken akut ürtikerde daha çok gıda ve ilaçlar olduğu için mümkün olduğunca gereksiz ilaç kullanılmamalı ve balık,yumurta, kabuklu deniz ürünleri, katkı maddesi içeren gıdalardan (cips, çerez, çitos, çikolata, boyalı şeker, sakız, gazoz, kola, ketçap, mayonez, baharatlı gıdalar) uzak durulmalıdır. Yine etken ve alevlendirici olabilecek stres faktörü olabildiğince engellenmelidir.
Doktorunuzun yazacağı ağızdan alınan antihistaminik dediğimiz ilaçlar genellikle ürtikerde iyileşme sağlar. Ancak unutulmamalıdır ki antihistaminik ilaca ( Atarax, Tavegyl, Zyrtec, Aerius, Rynset, Allerset gibi ) rağmen döküntüler bir müddet daha devam edebilir. Bu durumda telaşa kapılmamalı ilaca devam edilmelidir, unutulmamalıdırki bu kurdeşen durumu bazen 6 haftadan daha fazla sürebilmektedir. Doktorunuz size en uygun olan bir veya birden fazla antihistaminik ilaç yazabilir. Şiddetli olgularda kortizon ve antihistaminik iğne enjeksiyonuna ihtiyaç duyulabilir.